Vogelgriep

Ziekten en Vaccins

Vogelgriep

Dit dossier is momenteel in ontwikkeling.

Inleiding

In maart 2025 startte het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur
(LVVN) een pilot met vaccinatie van kippen tegen vogelgriep, aviaire influenza. De eieren
van kippen die zijn gevaccineerd met een genetisch gemodificeerd vogelgriepvaccin, dat
zich nog in de experimentele fase bevindt, liggen inmiddels in de supermarkten Het LVVN
bevestigt dit, maar verzekert dat het vaccin ‘veilig is voor mens, dier en milieu’.
Tegelijkertijd kan – of wil – het ministerie geen enkel document overleggen waaruit die
veiligheid blijkt. Dat blijkt uit meerdere Woo-verzoeken van verontruste burgers.
De overheid geeft toe dat ‘op verzoek van enkele belangrijke handelspartners buiten de
EU, de eieren alleen in Nederland worden verkocht. Als dat niet werd gegarandeerd, zou
er een importbeperking gelden voor alle pluimvee en -producten.
LVVN zegt in antwoord op de Woo-verzoeken geen nadere informatie te hebben over het
experiment, hoewel het ministerie het eerder wel aankondigde via een juichend
persbericht. Een woordvoerder verwijst naar een ‘positief advies’ van het Europees
Geneesmiddelenagentschap (EMA), terwijl nog met het vaccin wordt geëxperimenteerd.
LVVN wil ook niet zeggen waar het experiment plaatsvindt of bij welke supermarkten de
producten afkomstig van het gevaccineerde pluimvee te koop is. Albert Heijn liet weten
niet met de pilot mee te doen, omdat AH ook vestigingen heeft in België.

Dit item is momenteel in ontwikkeling.

Vogelgriep is een zeer besmettelijke virale ziekte die vooral voorkomt bij pluimvee, zoals kippen, eenden en kalkoenen en wilde watervogels, zoals meeuwen. Het kan zowel wilde als gedomesticeerde vogels treffen.

Vogelgriep geldt net als corona als zoönose, oftewel een ziekte die kan overslaan van dier op mens en andersom. Het RIVM stelt dat er in 2024 66 mensen in de Verenigde Staten besmet zijn geraakt met het H5N1-virus na contact met besmette vogels of zoogdieren. 1)

Op de site van het RIVM staat te lezen:
‘De kans dat mensen besmet raken is klein, maar het is wel mogelijk bij mensen die intensief contact hebben met besmette dieren, zoals pluimvee of melkkoeien in de Verenigde Staten. Hoewel er in Nederland wel recente uitbraken van H5N1 onder pluimvee zijn, is het virus in Nederland nog nooit bij mensen vastgesteld.’

Vogelgriep kan een bedreiging voor vogels en grote economische gevolgen hebben voor pluimveehouders over de hele wereld, ook in de Europese Unie (EU). Hoewel het risico voor de volksgezondheid laag is, werkt het EMA samen met volksgezondheidsautoriteiten in de EU en wereldwijd om het risico te monitoren en zich voor te bereiden op een mogelijke noodsituatie op het gebied van de volksgezondheid.

Dit item is momenteel in ontwikkeling.

Het gaat om een zogeheten virale-vectorvaccin, de naam is Innovax-ND-H5 en wordt
geleverd door MSD Animal Health. Dit vaccin is beoordeeld door het Europees
Geneesmiddelenbureau en goedgekeurd door de Europese Commissie. Het vaccin is
toegelaten voor vaccinatie van kippen tegen vogelgriep. 2)


Het vaccin bevat het kalkoenherpesvirus, stam HVT-ND-H5 (celgeassocieerd), dat het
fusie-eiwitgen van het virus van de ziekte van Newcastle tot expressie brengt en het
hemagglutinine-gen van het aviaire-influenzavirus subtype H5.

Dit item is momenteel in ontwikkeling.

Dit item is momenteel in ontwikkeling.

Bijgewerkt: Juli 2025

Lees hier het hele dossier